nrc

Loont een windmolen in de tuin?

Duurzaam wonen

Wie ‘groener’ wil leven heeft volop keuze: zonnepanelen, stroom van de boer, een warmtepomp. Wat levert het meeste op?

 

Door onze medewerker Friederike de Raat

Zonnepanelen

De beste investering in groene energie, volgens voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal en Eigen Huis, zijn zonnepanelen op je eigen dak. Ten eerste kun je rekenen op een rendement dat vergelijkbaar is met 5 procent rente op je spaarrekening, ten tweede daalt de prijs van panelen nog steeds. Een set van tien panelen kost inclusief installatie zo’n 4.600 euro. In elk geval tot 2020 is het gunstig om opgewekte energie terug te leveren aan je energiemaatschappij: je krijgt er net zoveel voor terug als je betaalt voor afgenomen energie (salderingsregeling).

En wie zich bij de Belastingdienst aanmeldt als energieproducent kan ook nog eens de btw terugvragen over de aanschaf en de installatie. Dat levert eenmalig al snel 800 euro op, zegt Mariken Stolk van Milieu Centraal. Maar leg niet te veel panelen op je dak, waarschuwt Theo Elfrink van Eigen Huis, omdat niet zeker is of de salderingsregeling intact blijft. Zonnepanelen verdienen zichzelf meestal in ongeveer dertien jaar terug.

Zonnepanelen via de ‘postcoderoos’

Met de zogeheten postcoderoos deel je zonnepanelen met mensen die dezelfde postcode hebben. De panelen liggen dan bijvoorbeeld op het dak van een gebouw in de buurt. De opbrengst van aan het net teruggeleverde energie is lager dan bij eigen panelen: je krijgt 16 cent per geleverde KWh, terwijl je 20 cent betaalt voor 1 KWh afgenomen energie.

Relatief weinig particulieren maken gebruik van gedeelde zonnepanelen, zegt Elfrink van Eigen Huis, waarschijnlijk vanwege de administratieve rompslomp: je moet een coöperatie oprichten, er moet een officiële aansluiting voor levering komen en er moet iets geregeld worden om het jou toekomende aantal kWh van je rekening af te laten trekken. Er zijn bedrijven die de administratie kunnen overnemen, zoals Zonnehub en Solar Green Point.

Winddelen (investeren in een windmolen)

Een leuke manier om windenergie in eigen land te stimuleren, vinden Eigen Huis en Milieu Centraal. Deze vorm van groene energie levert doorgaans maximaal 5 procent rendement op, volgens Milieu Centraal. Er zijn verschillende manieren om te investeren in Hollandse windenergie: coöperatie De Windvogel bijvoorbeeld bezit vijf windmolens. De 3.300 leden lenen geld aan de coöperatie en krijgen jaarlijks rente (afgelopen jaar 3 procent).

Ook via reguliere energiemaatschappijen kun je investeren in windmolens. De opbrengst wordt afgetrokken van je energierekening. Een voorbeeld is De Windcentrale. En dan zijn er nog beleggingsfondsen die investeren in duurzame energie, zoals Meewind. Dan investeer je in nieuwe en bestaande windparken op zee. Verwacht rendement, aldus Meewind: 7-10 procent.

Energie van de boer

Via Vandebron kun je energie afnemen van een windmolen, mestvergister of zonnepanelen, die vaak bij een boerderij staan. „Er ligt geen directe kabel tussen jouw huis en die energieproducent”, verduidelijkt Elfrink van Eigen Huis. „Het werkt met certificaten.” Volgens Vandebron.nl kan een huishouden per jaar 100 tot 140 euro besparen door energie direct van de producent af te nemen.

Eigen windmolen of miniwindturbine

Grappig, een windmolen(tje) in je achtertuin, maar er zitten haken en ogen aan: staat je huis vrij genoeg om voldoende wind te vangen? Hoe vinden je buren hun nieuwe uitzicht? En dan de aanschafprijs: die varieert van pakweg 4.000 euro tot 40.000 euro. Ook de opbrengst van de verschillende modellen loopt sterk uiteen. „Tot nu toe zijn er maar weinig windmolens die qua opbrengst interessant én betaalbaar zijn én stil”, zegt Elfrink van Eigen Huis. Wel komen er steeds meer relatief goedkope, kleine ‘huismolens’ die een „aardige opbrengst” beloven, zoals Archimedes en De Blauwe Molen.

Groene stroom van energiemaatschappij

Dit is verreweg de simpelste manier om aan groene stroom te komen. Voor groene stroom en groen gas betaal je jaarlijks circa 50 euro meer dan voor grijze energie. Let op, waarschuwen Milieu Centraal en Eigen Huis, dat je groene stroom koopt die in Nederland wordt geproduceerd en geen grijze stroom die is ‘vergroend’ met certificaten van bijvoorbeeld Noorse, Hongaarse of IJslandse (waterkracht)centrales (sjoemelstroom). Dat stimuleert de hoeveelheid duurzaam opgewekte energie in Nederland niet. De certificaten zijn slechts vergroening op papier en je stroom komt nog steeds uit een conventionele centrale.

Mini-elektriciteitscentrale thuis

Zo’n centrale levert stroom en warmte. Het kan een interessante optie zijn voor mensen die veel gas verbruiken, bijvoorbeeld in een monumentaal pand dat niet kan worden geïsoleerd of een kantoor. De kosten van een mini-elektriciteitscentrale zijn hoog: 11.500 euro (een zuinige HR 107 combiketel kost zo’n 2.200 euro), de besparing bedraagt circa 300 euro per jaar. Stolk: „Dat haal je er dus niet snel uit.”

Warmtepomp

Beter dan een mini-elektriciteitscentrale is een warmtepomp die warmte uit de lucht, bodem of grondwater haalt. Dit werkt het beste met vloerverwarming of een ander lagetemperatuursysteem (zoals wandverwarming). Dat is dus vooral handig in een nieuw te bouwen huis. Kosten van een warmtepomp met de lucht als bron: 6.500-14.000 euro (subsidie maximaal 3.500 euro). Warmtepompen met de bodem als bron kosten 12.000 tot 21.000 euro en leveren maximaal 4.000 euro subsidie op. „Een warmtepomp is heel duurzaam”, zegt Stolk van Milieu Centraal. „Je hebt wel stroom nodig om de pomp te laten werken, maar die kun je duurzaam opwekken. Voor bestaande huizen kun je beter een hybride warmtepomp nemen die samenwerkt met de cv-ketel. Het is goedkoper: 3.500-5.500 euro (inclusief cv-ketel) en je krijgt 1.000-1.500 euro subsidie. Bovendien bespaar je jaarlijks 300 euro op je energierekening.”

Energiebesparing

Energie besparen blijft financieel interessant. Denk vooral aan isolatie van spouwmuur, dak en vloeren. Wie geen zin heeft in verbouwen, kan een installatie overwegen die de warmte van het douchewater terugwint, energievretende koelkasten en vriezers vervangen, een schakelaar zetten op de pomp van de vloerverwarming en LED-lampen nemen. Wie het echt simpel wil houden kan een stroomverbruikmeter à 15 euro kopen om sluipverbruik op te sporen. Bedenk: wie nooit heeft nagedacht over energiebesparing kan zo makkelijk 40 procent besparen.

Tips

1

Let op dat je deugdelijke zonnepanelen koopt. Kijk op www.milieucentraal.nl voor de vereisten.

2

Let erop dat je groene stroom uit Nederland koopt, zodat groen beleid écht wordt gestimuleerd.

3

Zet tijdschakelaars op apparaten die je niet altijd gebruikt.

4

Op www.hieropgewekt.nl staat een overzicht van lokale initiatieven.

Dit artikel is verschenen in het NRC Handelsblad van zaterdag 27 augustus op pagina 17